Số 454-2017 - Bàn về ngôn từ.

VẬN ĐỘNG HAY XÚI GIỤC?

Mới đây, xảy ra sự kiện ngư dân tại một xã ở Hà Tĩnh biểu tình bao vây UBND xã để yêu cầu chính quyền công khai việc đền bù của Fomosa. Mặc dù suốt ngày lãnh đạo chính quyền không tiếp xúc giải quyết. Mà chỉ đưa vài anh bộ đội biên phòng, vài chú công an ra đàm phán… Nhưng dân không chấp nhận bởi họ không đại diện cho chính quyền, và không có thẩm quyền giải quyết sự việc. Mãi đến cuối ngày. Các lãnh đạo địa phương gồm xã, huyện, tỉnh… đã buộc phải tiếp xúc với dân. Tại đây hai bên đã cam kết bằng văn bản, và các thỏa thuận giữa hai bên đã hoàn tất. Người dân tự giải tán đám đông. Cơ quan chính quyền  lại hoạt động bình thường. Tài sản không bị phá hoại… Nhìn chung. Đây là cuộc biểu tình rất văn minh, không manh động, không đập phá. Mọi việc diễn ra ôn hòa, thỏa mãn yêu cầu hai bên (Dân và chính quyền).

Nhưng một số tờ bào nhà nước, và ngay bà trưởng ban giáo tuyên tỉnh Hà Tĩnh, VTV và vài tờ báo “ăn theo” khác lại chạy tít vu khống rằng:”Người dân nghe theo bọn xấu xúi giục. Biểu tình bao vây cơ quan chính quyền làm cản trở công việc của chính quyền…và quy tội gây rối trật tự công cộng… và …”. Nói như vậy là cố tình đánh tráo khái niệm, nhằm quy tội cho ngư dân biểu tình đòi quyền lợi chính đáng của mình.

Ở đây. Lão Độc không bàn đến chính trị. Lão cũng không phải là nhà báo. Nhưng mấy bữa rồi có bạn treo lên một stt phân tích cụm từ: “Vận động hay xúi giục”

Với cách hiểu nôm na dân dã của Lão già nhà quê này thì hai từ ghép trên có ý nghĩa như sau:

-         - Vận động là thuyết phục người khác làm một việc theo ý muốn của mình và mình là người được hưởng lợi.

-         - Xúi giục là hành động kích động người khác làm một việc theo ý mình và mình là người được hưởng lợi.

Xét về ý nghĩa thì hai từ trên có phần khác nhau đôi chút về mức độ nặng nhẹ, Nhưng chúng có chung một ý đồ là “khiến người khác làm theo ý mình”. Và đặc biệt xét về mặt động cơ thì “Họ đều là người có dụng ý riêng và đều hưởng lợi”

Nhìn lại những năm chiến tranh. Đảng ta đã dùng chiêu bài xúi giục, kích động người dân, tôn giáo… không ít lần đã gây ra những cuộc bạo loạn chống lại nhà nước VNCH. Với lời tuyên truyền là “vận động nhân dân”. Nhưng thực chất là kích động, xúi giục và có cả đe dọa, khủng bố nữa… (họ đã công khai kể công trên báo những vụ ám sát, giết người…)

Bản thân những từ ghép trên không không xấu. Chỉ dụng ý của kẻ xúi giục, hay vận động để được hưởng lợi thì sẽ phân định ra  sự xấu hay tốt.

Nói như vậy để thấy rằng vận động hay xúi giục cũng đều có ý nghĩa xấu tốt như nhau. Xấu với kẻ này thì tốt với kẻ kia và ngược lại.

Chả cần phải phân tích mổ xẻ ngôn từ làm gì cho tốn giấy mực. Nhìn nhận một cách khách quan thì nó thật đơn giản vậy thôi.